Mijn broer met autisme

Lieve broer

Ik weet nog goed hoe ik uren met jou op de zetel zat, om een misgelopen situatie van naadje tot draadje met je te doorlopen. Ik herinner me nog de uitdaging om je de andere kant van een verhaal te laten zien. Het leek allemaal onbegonnen werk. Maar je was mijn broer! En je was zo slim. Ik was er van overtuigd dat je dit wel zou kunnen! Dus elke keer opnieuw ging ik bij je zitten. Vaak duurde het een half uur of wel langer voor ik iets kon vertellen. Je ratelde en ratelde over hoe oneerlijk de situatie was. En dat was ze, in jouw beleving zeker. Nadien probeerde ik met respect voor jouw gevoel, heel stilletjes ook de andere kant uit te leggen, en hoe je een volgende keer zou kunnen reageren, of niet reageren…

Jaar na jaar hetzelfde tafereel, soms wel dagelijks! En af en toe dacht ik dat we er waren. Tot er zich een gelijkaardige situatie voordeed. Maar ik zag aan je dat je het zo graag wilde. Dat je zo hard je best deed om wel ‘juist’ te reageren. Dus hielden we beide vol. Want ook jij bleef keer op keer naar me luisteren en om advies vragen. Dus oefenden we samen hoe jij het een volgende keer anders kon aanpakken.

Zeker die eerste jaren van het secundair onderwijs waren zwaar voor jou. De ondersteuning op school was nihil, laat staan het begrip van sommige leerkrachten. Dit maakte het voor jou ontzettend zwaar. De pogingen om samen te studeren, planningen te maken, je te steunen door de zware examenperiodes, … het bracht weinig op. En dat kwam niet omdat je er niet voor werkte. Want dat is, denk ik, wat verschillende van je leerkrachten wél dachten. “Waarom laat je anders vragen open of antwoord je naast de kwestie?”: hoorde ik ze denken. Nee, ik ken niemand die zo hard heeft moeten vechten om die saaie, nietszeggende leerstof onder de knie te krijgen (nietszeggend in jouw beleving, al zat er soms een kern van waarheid in als ik eerlijk moet zijn). Want als je sterk bent in het nut van dingen te zien, en vooral dan het ‘geen nut’ van dingen, is het zeer lastig om leerstof van bepaalde vakken er ‘in te drammen’. En dat was het dus voor jou. Na ellelange gesprekken waarom je die dingen nu wel echt vanbuiten moest leren, stopten we er gewoon mee. Ik moest je gelijk geven. Ik kon zelf te weinig verzinnen waarom het nu zinvol is om bijv. soorten gesteenten te kennen of te weten hoe een telefoon gesprek zou moeten verlopen (in dit tijdperk van tekstberichten in codetaal). Discussies die ik niet won van iemand met een oersterk vermogen om rationeel te discussiëren.

Maar daardoor bleven je resultaten dalen. Tot het advies van de school kwam: “misschien kan hij, gezien zijn autisme, de overstap naar het buitengewoon onderwijs maken?” Zo jammer vond ik het. Want een normale jonge kerel, met een voldoende cognitief vermogen zou toch naar een “normale” school moeten kunnen gaan. Want ik blijf er bij: “had jij je examens mondeling mogen afleggen, je had het gehaald!” Maar goed het is wat het is.

Jij, die ondertussen oud genoeg was om zelf mee zijn schoolkeuzes te maken, zag het helemaal niet zitten om naar een buitengewoon onderwijs te gaan. Misschien niet voor het feit dat het ‘buitengewoon’ is, maar omdat er ocharme slechts enkele richtingen in dat type onderwijs bestonden. En niets daarvan kon je interesseren. Of misschien was dat het juist, er was niet echt een aanbod dat je wel kon interesseren… want wat intereseerde jou eigenlijk? Niet iets wat op school te volgen was alleszins.

Dus dan maar naar een “minder zware” richting. Voor mij was het duidelijk. Zet jou in een richting waar ze je niet evalueren op antwoorden op papier maar op gedrag in de klas, op inzet en op jouw persoonlijke groei. En dan komt het wel goed.

We zijn nu enkele jaren later. Ik moet je niet meer motiveren om te studeren. Of beter gezegd, je moet zelf amper studeren. Want veel cognitieve uitdagingen zijn er niet in deze beroepsrichting, vind je (Weet wel dat ik vind dat je bijzonder veel leert! Zo smaakt je vol-au-vent heerlijk!). Maar wat wij als gezin hebben mogen zien gebeuren is veel meer dan wat cognitieve kennis met een kind doet. Jij ontpopte van een neerslachtige jonge tiener wiens zelfvertrouwen ver zoek was en zichzelf als dom bestempelde, tot een zelfzekere, sociale en meest toffe puber die ik ken.

En oké, als je wil verder studeren zal het hard knokken worden. Want ‘leren studeren’ heb je nu niet geleerd. Maar goed je hebt voldoende ondernemende kwaliteiten om je weg te vinden. En wat voor mij het allerbelangrijkste is, is dat jij goed in je vel zit. Je weet wie je bent, wat je talenten zijn en waarvoor je staat. En ondanks de weinig boeiende leerstof op school, verdiep je jezelf in thema’s waar je goed in bent. Weet je nog, laatst bespraken we wat investeringen zijn, hoe de vastgoedmarkt werkt en hoe je spaargeld het beste kan inzetten… Maar ook weet jij belachelijk veel over de filmwereld, ben jij een fantastische speelkameraad voor mijn twee kinderen en ben je de meest bewuste puber die ik ken. Je motiveert zelfs je eigen vrienden om open te staan voor iedereen, ook al zijn die een beetje ‘anders’.

En weet je broer, al die uren op de zetel, je hebt er wél enorm veel uit geleerd! Toen waren het kleine zaadjes die werden gepland, waardoor de resultaten nog niet zichtbaar waren. Maar nu zijn het onwijs mooie bomen, waar jij de vruchten van plukt. (Sorry voor dit stukje, nogal veel spreekwoorden hé.. )

Maar vooral, dank je wel broer!

Want ik heb ontzettend veel van jou geleerd. Ik ben trots op je!

Liefs
zus